Każdego roku 2,5 mln pacjentów może odzyskać zdrowie dzięki polskim naukowcom. Łukasiewicz – Instytut Chemii Przemysłowej w Warszawie opracowuje i produkuje substancje czynne (API), które stają się „sercem” leków przywracających zdrowie pacjentów na całym świecie. W samym 2024 roku Instytut wyprodukował 253 297 450 ich dawek.
Każdy gram API to tysiące dawek leku, a każdy wyprodukowany kilogram to zdrowie dla milionów pacjentów. Tylko w 2024 roku Łukasiewicz – IChP wyprodukował 253 297 450 dawek substancji czynnych (API – ang. Active Pharmaceutical Ingredients).
– API to nie lek – to życie w pigułce! – nie kryje dumy Wojciech Maszewski, Dyrektor Departamentu Produktów Farmaceutycznych Łukasiewicz – IChP. – Przy założeniu, że bierzemy pod uwagę najpowszechniejsze wskazanie, najniższą dawkę terapeutyczną i najkrótszy efektywny czas leczenia wyprodukowane przez nas 250 mln dawek oznacza realną pomoc dla aż 2 464 521 pacjentów. Gdybyśmy ustawili ich w jeden szereg, mogliby trzymać się za ręce na trasie dłuższej niż Wielki Mur Chiński – zaznacza.
Polskie API bezpieczeństwem zdrowotnym Europy
Pomimo posiadanych kompetencji, opanowania zaawansowanej technologii i zaplecza badawczego, dziś ponad 80% substancji czynnych stosowanych w Europie pochodzi z państw azjatyckich. Pandemia COVID-19 brutalnie przypomniała światu o niebezpieczeństwach wynikających z tej zależności. Przerwy w dostawach mogą być spowodowane nie tylko globalnymi kryzysami zdrowotnymi, ale także zmianami klimatycznymi czy konfliktami geopolitycznymi, co może doprowadzić do dramatycznych braków, nawet podstawowych lekarstw w aptekach.
Polska ma ponad 70 lat doświadczenia w produkcji API
Odpowiedzią na te wyzwania jest inwestycja w niezależność produkcyjną. Łukasiewicz – IChP, jako spadkobierca Instytutu Farmaceutycznego, od kilkudziesięciu już lat produkuje substancje czynne. W 2024 roku rozpoczął budowę nowoczesnych laboratoriów Kampusu Mościcki, inwestycji o wartości 240 mln złotych. Dofinansowanie z Funduszy Europejskich (160 mln zł z Krajowego Programu Odbudowy i Zwiększania Odporności) pozwoli na wybudowanie trzech unikatowych centrów badawczo-rozwojowych, z których jeden będzie ściśle dedykowany opracowywaniu i wytwarzaniu substancji czynnych. To strategiczny impuls do wzmocnienia krajowego potencjału farmaceutycznego i rozwoju możliwości produkcyjnych polskiego Instytutu.
– Krajowa produkcja substancji czynnych to więcej niż chemia – to inwestycja w nasze bezpieczeństwo i suwerenność – przekonuje dr inż. Ewa Śmigiera, Dyrektor Łukasiewicz – IChP. – Nasze API to nie tylko cząsteczki, ale nadzieja dla pacjentów, ich rodzin. Każdy gram, który opuszcza nasz instytut, jest odpowiedzią na potrzeby milionów ludzi na całym świecie – dodaje.
Substancje czynne Łukasiewicz – IChP na całym świecie
Produkty z Łukasiewicz – IChP mają certyfikacje w ponad 60 krajach, w tym w Japonii, gdzie standardy dopuszczenia do rynku są jednymi z najbardziej wymagających na świecie. Naukowcy polskiego Instytutu nieustannie pracują nad syntezą kolejnych cząsteczek, które w przyszłości mogą zrewolucjonizować farmację, stając się fundamentem opracowania nowych terapii czy kolejnych leków.
Łukasiewicz – IChP jest certyfikowanym wytwórcą wielu substancji czynnych, posiadających certyfikaty GMP i CEP. W stałym cyklu wytwarzania znajduje się 10 substancji czynnych, a kolejne 10 API jest gotowych do uruchomienia w produkcji. Ponadto Instytut ma przygotowanych 19 nowych cząsteczek API do komercjalizacji.
oprac. M.S.
fot. I.L.-W.
