Miło nam poinformować, że mgr Ewa Kobylska z Laboratorium Analityki Farmaceutycznej Łukasiewicz – Instytutu Chemii Przemysłowej w czerwcu 2023 r. obroniła rozprawę doktorską pt. „Badanie właściwości fizyko-chemicznych, struktury oraz aktywności biologicznej metabolitów nowych analogów insuliny”, realizowaną w dziedzinie nauk ścisłych i przyrodniczych w dyscyplinie nauki chemiczne. Badania metabolitów Pani doktor realizowała w ramach studiów doktoranckich we współpracy Instytutu z Katedrą Biotechnologii Medycznej Wydziału Chemicznego Politechniki Warszawskiej w ramach Programu Doktoratów Wdrożeniowych.
Serdecznie gratulujemy i oddajmy głos Pani doktor:
Doświadczenie
Tuż po obronie pracy magisterskiej w 2012 r. rozpoczęłam pracę w Instytucie Biotechnologii i Antybiotyków (jednym z trzech instytutów badawczych, które po konsolidacji w ramach Sieci Badawczej Łukasiewicz tworzą obecny Łukasiewicz – IChP), gdzie zajmowałam się badaniami insuliny i jej analogów w ramach realizowanego w instytucie projektu POIG. Moja praca dotyczyła początkowo badań analitycznych białek rekombinowanych w ramach realizowanych w Instytucie działań z obszaru B+R, a w późniejszym okresie opracowywania i walidacji metod analitycznych zgodnie z systemami jakości ISO i GMP. Rozwój opracowanych w Instytucie produktów leczniczych do terapii cukrzycy stał się dla mnie inspiracją do rozpoczęcia badań nad ich metabolitami. Realizowałam je w ramach studiów doktoranckich, rozpoczętych w październiku 2017 r. we współpracy Instytutu z Katedrą Biotechnologii Medycznej Wydziału Chemicznego Politechniki Warszawskiej w ramach Programu Doktoratów Wdrożeniowych. Obecnie pracuję w Łukasiewicz – Instytucie Chemii Przemysłowej jako Starszy Specjalista w Laboratorium Analityki Farmaceutycznej.
Wykształcenie
Swoje pasje związane z biologią i chemią rozwijałam, studiując na Politechnice Warszawskiej, w nowo utworzonym Międzywydziałowym Centrum Biotechnologii. Moje szczególne zainteresowanie przyciągnęła wówczas chemia analityczna i jej praktyczne zastosowania, zwłaszcza w naukach biologicznych, medycznych i praktyce przemysłowej. W ramach realizacji pracy inżynierskiej opracowywałam czujnik do pomiaru zawartości lotnych kwasów tłuszczowych do zastosowania w kontroli on-line procesów zachodzących w mikrobiologicznych ogniwach paliwowych. Pracę dyplomową obroniłam w 2009 r. na Wydziale Chemicznym Politechniki Warszawskiej. Moja praca magisterska, realizowana na tym samym wydziale w ramach specjalności magisterskiej „Mikrobioanalityka”, dotyczyła opracowania narzędzia pomiarowego do prowadzenia badań biologicznego zapotrzebowania na tlen. W czerwcu 2023 r. obroniłam rozprawę doktorską pod tytułem „Badanie właściwości fizyko-chemicznych, struktury oraz aktywności biologicznej metabolitów nowych analogów insuliny”, realizowaną w dziedzinie nauk ścisłych i przyrodniczych w dyscyplinie nauki chemiczne.
Najciekawsze realizowane projekty
Do najciekawszych projektów, w realizacji których miałam swój udział, należy zaliczyć projekt POIG pt. „Centrum Biotechnologii Produktów Leczniczych. Pakiet innowacyjnych biofarmaceutyków dla terapii i profilaktyki ludzi i zwierząt”, w trakcie którego zajmowałam się analogami insuliny. W czasie doktoratu byłam także beneficjentką pięciu grantów wewnętrznych Łukasiewicz – Instytutu Chemii Przemysłowej na realizację projektów badawczych, związanych z metabolitami analogów insuliny. Oprócz badań związanych z realizacją doktoratu, uczestniczyłam także w innych pracach B+R, realizowanych w instytucie na rzecz branży farmaceutycznej i wyrobów medycznych. Szczególnie ciekawy był projekt realizowany w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój ImDiag „Opracowanie konstrukcji i technologii wytwarzania miniaturowych urządzeń diagnostycznych do szybkiego oznaczania biomarkerów w płynach fizjologicznych i innych próbkach biologicznych”, w ramach którego – początkowo jako wykonawca, a później kierownik etapu realizowanego przez Instytut – byłam odpowiedzialna za stworzenie kompletnej dokumentacji systemu jakości, wytwarzania i kontroli jakości dla opracowanych w ramach projektu, nowatorskich wyrobów medycznych.
Pasja
Wolne chwile spędzam na zgłębianiu tajników teorii kolorów i jej wykorzystaniu w sztukach wizualnych.
Kilka słów o mojej pracy doktorskiej
Zapotrzebowanie rynku na nowe preparaty, umożliwiające lepsze dopasowanie terapii do potrzeb indywidualnych pacjentów jest ogromne. Jedną z najbardziej konkurencyjnych przestrzeni, obok badań onkologicznych, jest diabetologia. W terapii cukrzycy stosuje się preparaty farmaceutyczne zawierające insulinę ludzką lub różne jej analogi, czyli białka o budowie bardzo zbliżonej do naturalnego hormonu i naśladujące jego działanie hipoglikemizujące. Wyróżnia się tutaj dwie główne grupy związków o nieco odmiennym działaniu i zastosowaniu terapeutycznym – analogi szybkodziałające projektuje się w taki sposób, by zapewnić im jak najszybszą dostępność biologiczną, w przypadku analogów długodziałających projektantom zależy, by opracowana przez nich cząsteczka symulowała stałe dostarczanie naturalnie produkowanej w organizmie insuliny bazowej. Koncepcja analogów długodziałających jest nie tylko ukłonem w stronę wygody pacjentów, którzy dzięki tego typu preparatom mogą wydłużyć przerwy pomiędzy kolejnymi zastrzykami, ale wynika też z potrzeby zapobiegania i redukowania incydentów szczególnie niebezpiecznej hipoglikemii nocnej.
Biorąc pod uwagę naukowe doniesienia literaturowe, sugerujące, iż stosowanie jednego z dostępnych komercyjnie analogów insuliny – glarginy (o podobnej charakterystyce do opracowanych w instytucie AKR i SK3R) może być powiązane ze zwiększoną częstotliwością występowania niektórych rodzajów raka, niezbędne było kompleksowe zbadanie właściwości biologicznych nie tylko nowo opracowanych analogów insuliny, ale także ich pochodnych, powstających już w organizmie pacjenta po podaniu leku.
Pierwszy etap moich prac dotyczył więc identyfikacji takich pochodnych, powstających z analogów insuliny, oraz opracowania technologii ich prostego, szybkiego, taniego i wydajnego wytwarzania. Kluczowy etap prac stanowiły jednak szeroko zakrojone badania właściwości biologicznych metabolitów analogów AKR i SK3R. W ramach prowadzonych badań analizowałam interakcje wspomnianych cząsteczek receptorami w błonie komórkowej: ich zdolność do wiązania i aktywacji receptora insulinowego oraz to, jakie procesy wewnątrzkomórkowe są w wyniku tego oddziaływania uruchamiane. Badałam także zdolność poszczególnych substancji do indukowania poboru glukozy do wnętrza komórek. Na koniec wykonałam także testy mutagenności i wpływu metabolitów analogów insuliny na proliferację komórek, które pozwoliły mi zweryfikować bezpieczeństwo stosowania opracowanych w Instytucie analogów insuliny.
