Orły Wprost i medal Jędrzeja Śniadeckiego dla prof. Urszuli Domańskiej-Żelaznej

Jedną z laureatek tegorocznej edycji konkursu Orły „Wprost” dla Nauki została prof. dr hab. inż. Urszula Domańska-Żelazna z Sekcji Syntezy Organicznej i Procesów Rozdziału (Grupa Badawcza Technologii Chemicznej) Łukasiewicz – IChP. 

W tegorocznej edycji konkursu  Orły „Wprost” dla Nauki jedno z trofeów w kategorii Nauki Chemiczne trafiło do rąk prof. Urszuli Domańskiej-Żelaznej z  Sekcji Syntezy Organicznej i Procesów Rozdziału (Grupa Badawcza Technologii Chemicznej) Łukasiewicz – IChP.

Pani Profesor została też uhonorowana medalem im. Jędrzeja Śniadeckiego za wybitne osiągnięcia naukowe o światowym znaczeniu w chemii – nadawanym przez Polskie Towarzystwo Chemiczne – podczas jubileuszowego 65. Zjazdu Naukowego PTChem w Toruniu. W tym roku okazja była szczególna: Zjazd był częścią Światowego Kongresu Kopernikańskiego, wydarzenia powiązanego z 550. rocznicą urodzin Mikołaja Kopernika.

Serdecznie gratulujemy!

***

Profesor Urszula Domańska-Żelazna jest absolwentką Wydziału Chemicznego Politechniki Warszawskiej. W 1967 r. uzyskała tytuł inżyniera wykonując pracę dyplomową w Zakładzie Tworzyw Sztucznych, a rok później – tytuł magistra na podstawie pracy wykonanej w Zakładzie Chemii Fizycznej. W tym samym roku (1968) rozpoczęła pracę na Wydziale Chemicznym PW w Zakładzie Chemii Fizycznej na stanowisku stażysty. Tu przeszła kolejne etapy kariery zawodowej (asystent, starszy asystent, adiunkt, starszy wykładowca, docent); od 1995 r. pracowała na stanowisku profesora nadzwyczajnego, zaś od 2005 do 2018 – na stanowisku profesora zwyczajnego. Pracę doktorską obroniła w 1972 r. na Wydziale Chemii i Fizyki Technicznej w Wojskowej Akademii Technicznej im. Jarosława Dąbrowskiego w Warszawie. W 1987 r. uzyskała habilitację, a w 1998 r. tytuł profesora nauk chemicznych. W latach 2010-2020 była honorowym profesorem (ang. Honorary Professor) College of Agriculture, Engineering and Science: School of Engineering (Chemical Engineering), University of Kwazulu-Natal. Aktualnie pracuje w Zakładzie Technologii Chemicznej i Elektrochemii, Sieć Badawcza Łukasiewicz – Instytut Chemii Przemysłowej im. Prof. Ignacego Mościckiego. Prof. Domańska-Żelazna jest autorem ponad 410 artykułów naukowych, z których znaczna część została opublikowana w najbardziej prestiżowych czasopismach naukowych w dziedzinie chemii fizycznej. Jest również autorem 2 monografii, 1 książki typu floppy book, 2 rozdziałów książkowych i 5 patentów; wyniki badań przedstawiła w formie ponad 300 referatów i komunikatów na konferencjach (w tym wykłady na zaproszenie w Nowym Jorku, Filadelfii, Delii, Honolulu, Metzu, Durbanie, itp.). Ponadto wygłosiła kilkanaście niepublikowanych referatów na seminariach naukowych w Słowenii, USA, Finlandii, we Włoszech i RPA, jako osoba wizytująca zagraniczne ośrodki badawcze. Jest jednym z najczęściej cytowanych chemików polskich, a Jej publikacje były cytowane ponad 10 000 razy.

***

Orły „Wprost” są przyznawane przez Fundację Tygodnika „Wprost” od 2016 r. Laureatami są: firmy, samorządy, wybitne osobowości regionów oraz przedstawiciele nauki, medycyny i działacze społeczni, którzy mają szczególny wkład w rozwój gospodarki, nauki, regionu oraz kraju.

Oprac. I.L.-W.


 

Łukasiewicz na 3. Polskim Forum Ekonomiczno-Technologicznym w Bernie

W dniach 18-19 września 2023 r. w Bernie (Szwajcaria) odbędzie się 3. Polskie Forum Ekonomiczno-Technologiczne. Weźmie w nim udział dr inż. Paweł Bielski, Dyrektor Łukasiewicz – IChP, który drugiego dnia konferencji wygłosi referat w sesji „Technologie przyszłości motorem rozwoju współczesnych państw i społeczeństw i polsko-szwajcarska współpraca technologiczna: obszary, priorytety i wyzwania”.
Wydarzenie zgromadzi liczne grono przedstawicieli biznesu, nauki i technologii oraz interesariuszy instytucjonalnych z Polski i Szwajcarii. Wśród kluczowych tematów, które zostaną poruszone podczas Forum, znajdą się: perspektywy i sektory o największym potencjale do współpracy dwustronnej, rola Polski jako hubu technologicznego, rozwój miast, najnowsze trendy w rozwoju przemysłu, a także najnowocześniejsze technologie, w tym blockchain i sztuczna inteligencja.
Organizatorem wydarzenia jest Ambasada RP w Szwajcarii, wśród współorganizatorów – Ministerstwo Spraw Zagranicznych i Sieć Badawcza Łukasiewicz.

Wygrana w konkursie SONATINA 7 zespołu Łukasiewicz – IChP

Aż 1 017 031 złotych dofinansowania z Narodowego Centrum Nauki otrzymał projekt Łukasiewicz – IChP złożony w konkursie SONATINA 7. Jego celem jest uzyskanie nowej grupy zupełnie nowych związków chemicznych zawierających w swej strukturze atom żelaza. Zostaną one zbadane w testach biologicznych w celu określenia ich aktywności przeciwnowotworowej.

“Nowe bioaktywne koniugaty chiralnych planarnie ansa-ferrocenów ze związkami naturalnymi – synteza, rozdział na enancjomery, badania biologiczne in vitro oraz modelowanie molekularne i ADME in silico” – to tytuł zwycięskiego projektu badawczego, którego kierownikiem jest dr inż. Maria Mazur z Zespołu Chemii Zakładu Farmacji, Chemii Kosmetycznej i Biotechnologii.

Jak powszechnie wiadomo, ludzie potrzebują przynajmniej 10 pierwiastków metalicznych do prawidłowego funkcjonowania i rozwoju. Ale aż do lat pięćdziesiątych ubiegłego wieku obecności tych pierwiastków w organizmach żywych nie poświęcano wiele uwag. Dziś przyjmuje się, że sód, potas, magnez, wapń, żelazo, mangan, kobalt, miedź, cynk i molibden są pierwiastkami niezbędnymi do życia i nasz organizm musi mieć ich odpowiednią ilość. Żelazo jest jednym z mikroelementów potrzebnych do syntezy podstawowych białek, takich jak hemoglobina znajdująca się w krwinkach czerwonych i odpowiedzialna za przenoszenie tlenu do narządów i tkanek. Ilość żelaza i w organizmie szacuje się na 3-4 g, ale pierwiastek ten może mieć jeszcze inne zastosowania związane z jego obecnością w substancjach leczniczych.

Interesującą grupą związków o potencjalnym działaniu leczniczym są pochodne ferrocenu.

– Projekt wyrósł z połączenia najistotniejszych badań mojego doktoratu na Politechnice Warszawskiej, które dotyczyły pochodnych ansa-ferrocenów oraz doświadczenia w syntezie koniugatów związków naturalnych zdobytego w ciągu roku pracy w Łukasiewicz – IChP – mówi dr inż. Maria Mazur, kierownik projektu i wyjaśnia, że o ansa-ferrocenie lub ferrocenofanie mówimy, kiedy pochodna ferrocenu, przedstawiciela grupy związków sandwiczowych, posiada mostek pomiędzy dwoma pierścieniami cyklopentadienylowymi,. Ostatnie badania pokazują, że tego typu związki wykazują zwiększoną aktywność biologiczną w stosunku do pochodnych bez mostka. Ponadto podstawione ferrocenofany wykazują czynność optyczną, która odgrywa ważną rolę w chemii leków. Projekt zakłada otrzymanie koniugatów czystych optycznie pochodnych ferrocenofanu ze związkami pochodzenia naturalnego. Strategia modyfikowania związków znanych ze źródeł biologicznych (roślin i zwierząt) opiera się na bezpieczeństwie i biodostępności tych związków. Dla wybranych związków przeprowadzone zostaną badania obliczeniowe określające możliwość wykorzystania związków jako leków (ADME) i modelowanie do receptorów.

– Dotychczas nigdy nie analizowano zależności między strukturą, a aktywnością biologiczną dla czystych enancjomerów ferrocenofanów. Zbadanie mechanizmu ich działania znacząco przyczyni się do rozwoju dziedziny zwanej chemią biometaloorganiczną i pozwoli na wyselekcjonowanie kandydatów na nowe potencjalne leki o działaniu przeciwnowotworowym – dodaje dr inż. Maria Mazur.

SONATINA 7 – to konkurs Narodowego Centrum Nauki dedykowany projektom badawczym realizowanym przez osoby, które posiadają stopień doktora uzyskany w ostatnich trzech latach.

Gratulujemy i trzymamy kciuki za powodzenie projektu!

Więcej o konkursie SONATINA 7: tutaj

Ewa Kobylska doktorem nauk chemicznych

 Miło nam poinformować, że mgr Ewa Kobylska z Laboratorium Analityki Farmaceutycznej Łukasiewicz – Instytutu Chemii Przemysłowej w czerwcu 2023 r. obroniła rozprawę doktorską pt. „Badanie właściwości fizyko-chemicznych, struktury oraz aktywności biologicznej metabolitów nowych analogów insuliny”, realizowaną w dziedzinie nauk ścisłych i przyrodniczych w dyscyplinie nauki chemiczne. Badania metabolitów Pani doktor realizowała w ramach studiów doktoranckich we współpracy Instytutu z Katedrą Biotechnologii Medycznej Wydziału Chemicznego Politechniki Warszawskiej w ramach Programu Doktoratów Wdrożeniowych.

Serdecznie gratulujemy i oddajmy głos Pani doktor:

Doświadczenie

Tuż po obronie pracy magisterskiej w 2012 r. rozpoczęłam pracę w Instytucie Biotechnologii i Antybiotyków (jednym z trzech instytutów badawczych, które po konsolidacji w ramach Sieci Badawczej Łukasiewicz tworzą obecny Łukasiewicz – IChP), gdzie zajmowałam się badaniami insuliny i jej analogów w ramach realizowanego w instytucie projektu POIG. Moja praca dotyczyła początkowo badań analitycznych białek rekombinowanych w ramach realizowanych w Instytucie działań z obszaru B+R, a w późniejszym okresie opracowywania i walidacji metod analitycznych zgodnie z systemami jakości ISO i GMP. Rozwój opracowanych w Instytucie produktów leczniczych do terapii cukrzycy stał się dla mnie inspiracją do rozpoczęcia badań nad ich metabolitami. Realizowałam je w ramach studiów doktoranckich, rozpoczętych w październiku 2017 r. we współpracy Instytutu z Katedrą Biotechnologii Medycznej Wydziału Chemicznego Politechniki Warszawskiej w ramach Programu Doktoratów Wdrożeniowych. Obecnie pracuję w Łukasiewicz – Instytucie Chemii Przemysłowej jako Starszy Specjalista w Laboratorium Analityki Farmaceutycznej.

Wykształcenie

Swoje pasje związane z biologią i chemią rozwijałam, studiując na Politechnice Warszawskiej, w nowo utworzonym Międzywydziałowym Centrum Biotechnologii. Moje szczególne zainteresowanie przyciągnęła wówczas chemia analityczna i jej praktyczne zastosowania, zwłaszcza w naukach biologicznych, medycznych i praktyce przemysłowej. W ramach realizacji pracy inżynierskiej opracowywałam czujnik do pomiaru zawartości lotnych kwasów tłuszczowych do zastosowania w kontroli on-line procesów zachodzących w mikrobiologicznych ogniwach paliwowych. Pracę dyplomową obroniłam w 2009 r. na Wydziale Chemicznym Politechniki Warszawskiej. Moja praca magisterska, realizowana na tym samym wydziale w ramach specjalności magisterskiej „Mikrobioanalityka”, dotyczyła opracowania narzędzia pomiarowego do prowadzenia badań biologicznego zapotrzebowania na tlen. W czerwcu 2023 r. obroniłam rozprawę doktorską pod tytułem „Badanie właściwości fizyko-chemicznych, struktury oraz aktywności biologicznej metabolitów nowych analogów insuliny”, realizowaną w dziedzinie nauk ścisłych i przyrodniczych w dyscyplinie nauki chemiczne.

Najciekawsze realizowane projekty

Do najciekawszych projektów, w realizacji których miałam swój udział, należy zaliczyć projekt POIG pt. „Centrum Biotechnologii Produktów Leczniczych. Pakiet innowacyjnych biofarmaceutyków dla terapii i profilaktyki ludzi i zwierząt”, w trakcie którego zajmowałam się analogami insuliny. W czasie doktoratu byłam także beneficjentką pięciu grantów wewnętrznych Łukasiewicz – Instytutu Chemii Przemysłowej na realizację projektów badawczych, związanych z metabolitami analogów insuliny. Oprócz badań związanych z realizacją doktoratu, uczestniczyłam także w innych pracach B+R, realizowanych w instytucie na rzecz branży farmaceutycznej i wyrobów medycznych. Szczególnie ciekawy był projekt realizowany w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój ImDiag „Opracowanie konstrukcji i technologii wytwarzania miniaturowych urządzeń diagnostycznych do szybkiego oznaczania biomarkerów w płynach fizjologicznych i innych próbkach biologicznych”, w ramach którego – początkowo jako wykonawca, a później kierownik etapu realizowanego przez Instytut – byłam odpowiedzialna za stworzenie kompletnej dokumentacji systemu jakości, wytwarzania i kontroli jakości dla opracowanych w ramach projektu, nowatorskich wyrobów medycznych.

Pasja

Wolne chwile spędzam na zgłębianiu tajników teorii kolorów i jej wykorzystaniu w sztukach wizualnych.

Kilka słów o mojej pracy doktorskiej 

Zapotrzebowanie rynku na nowe preparaty, umożliwiające lepsze dopasowanie terapii do potrzeb indywidualnych pacjentów jest ogromne. Jedną z najbardziej konkurencyjnych przestrzeni, obok badań onkologicznych, jest diabetologia. W terapii cukrzycy stosuje się preparaty farmaceutyczne zawierające insulinę ludzką lub różne jej analogi, czyli białka o budowie bardzo zbliżonej do naturalnego hormonu i naśladujące jego działanie hipoglikemizujące. Wyróżnia się tutaj dwie główne grupy związków o nieco odmiennym działaniu i zastosowaniu terapeutycznym – analogi szybkodziałające projektuje się w taki sposób, by zapewnić im jak najszybszą dostępność biologiczną, w przypadku analogów długodziałających projektantom zależy, by opracowana przez nich cząsteczka symulowała stałe dostarczanie naturalnie produkowanej w organizmie insuliny bazowej. Koncepcja analogów długodziałających jest nie tylko ukłonem w stronę wygody pacjentów, którzy dzięki tego typu preparatom mogą wydłużyć przerwy pomiędzy kolejnymi zastrzykami, ale wynika też z potrzeby zapobiegania i redukowania incydentów szczególnie niebezpiecznej hipoglikemii nocnej.

Biorąc pod uwagę naukowe doniesienia literaturowe, sugerujące, iż stosowanie jednego z dostępnych komercyjnie analogów insuliny – glarginy (o podobnej charakterystyce do opracowanych w instytucie AKR i SK3R) może być powiązane ze zwiększoną częstotliwością występowania niektórych rodzajów raka, niezbędne było kompleksowe zbadanie właściwości biologicznych nie tylko nowo opracowanych analogów insuliny, ale także ich pochodnych, powstających już w organizmie pacjenta po podaniu leku.

Pierwszy etap moich prac dotyczył więc identyfikacji takich pochodnych, powstających z analogów insuliny, oraz opracowania technologii ich prostego, szybkiego, taniego i wydajnego wytwarzania. Kluczowy etap prac stanowiły jednak szeroko zakrojone badania właściwości biologicznych metabolitów analogów AKR i SK3R. W ramach prowadzonych badań analizowałam interakcje wspomnianych cząsteczek receptorami w błonie komórkowej: ich zdolność do wiązania i aktywacji receptora insulinowego oraz to, jakie procesy wewnątrzkomórkowe są w wyniku tego oddziaływania uruchamiane. Badałam także zdolność poszczególnych substancji do indukowania poboru glukozy do wnętrza komórek. Na koniec wykonałam także testy mutagenności i wpływu metabolitów analogów insuliny na proliferację komórek, które pozwoliły mi zweryfikować bezpieczeństwo stosowania opracowanych w Instytucie analogów insuliny.

 

Innovatorium 2023

20 czerwca 2023 r. odbyła się trzecia edycja Innovatorium Łukasiewicza – największego wydarzenia B+R w Polsce, będącego jednocześnie forum spotkania nauki i biznesu. Wśród blisko tysiąca uczestników wydarzenia znaleźli się m.in. menedżerowie i przedsiębiorcy, badacze, przedstawiciele organizacji branżowych, eksperci z zakresu finansów i wdrożeń.
  Podczas sesji plenarnej Innovatorium Łukasiewicza wręczone zostały nagrody Ignac, nawiązujące do patrona Sieci, Ignacego Łukasiewicza. Jak podkreślał prezes Łukasiewicz, Andrzej Dybczyński, w ten sposób doceniono osoby, zespoły, instytucje i firmy, które w ostatnim roku miały znaczący wpływ na funkcjonowanie Sieci Badawczej Łukasiewicz. W kategorii „Wdrożenie roku” wśród nominowanych do nagrody znalazł się projekt Biopaliwa (HVO) zespołu dra inż. Osazuwa Osawaru z Sekcji Procesów Petro-Biorafineryjnych i Recyklingu Łukasiewicz – IChP.
Z kolei w gronie finalistów Akceleratora Łukasiewicza na eksperckiej arenie zaprezentował się zespół: dr Katarzyna Łęczycka-Wilk, mgr inż. Katarzyna Kozak i inż. Renata Kurek z projektem PolBioMer – oryginalnej technologii otrzymywania biopolimerów P3HB na drodze biosyntezy. Badaczki zapowiadają, że nie powiedziały ostatniego słowa.
Gratulujemy wszystkim finalistom i zwycięzcom i życzymy sukcesów w dalszych pracach badawczych i udanych wdrożeń. Do zobaczenia na Innovatorium Łukasiewicza za dwa lata!
(na zdjęciu głównym zwycięzcy i finaliści konkursu Akcelerator Łukasiewicza)
oprac. i fot. I. L.-W.

Dr Grzegorz Wojciechowski: na tropie nowych wyzwań

Po 18 latach pobytu w Stanach Zjednoczonych, gdzie uczestniczył m.in. w projekcie sponsorowanym przez Fundację Billa Gatesa, postanowił wrócić do Polski. Wciąż na tropie nowych wyzwań. Dr Grzegorz Wojciechowski, od marca 2023 r. Dyrektor Centrum Farmacji i Biotechnologii w Łukasiewicz – Instytucie Chemii Przemysłowej. Dziś opowiada o swoich doświadczeniach i pasjach.

Wykształcenie 

Z wykształcenia jestem chemikiem. Tytuł magistra uzyskałem w zeszłym stuleciu na Wydziale Chemii Uniwersytetu A. Mickiewicza w Poznaniu. Pracę doktorską pt. „Badania spektroskopowe oddziaływań fenoli z zasadami azotowymi jako układów modelowych wybranego fragmentu kanału protonowego bakteriorodopsyny” obroniłem w 2002 r. na tym samym wydziale. Praca dotyczyła syntezy organicznej związków i ich kompleksów naśladujących działanie centrum aktywnego białka bakteriorodopsyny, w którym migracja protonów, stymulowana energią słoneczną, odpowiedzialna jest za wytworzenie energii w komórce bakterii. Ponieważ dostrzegałem ograniczenia związane z podejściem syntetycznym (naśladowanie natury vs. badania nad konkretnym białkiem) w dalszej karierze skupiłem się na biosyntezie i modyfikacjach białek.

Niejako „po drodze” ukończyłem kurs na członka Rad Nadzorczych Spółek Skarbu Państwa.

Doświadczenie

Po uzyskaniu doktoratu w dziedzinie Chemii na Uniwersytecie A. Mickiewicza w Poznaniu i odbyciu półrocznego stażu naukowego w Grecji wyjechałem do USA, żeby kontynuować badania naukowe. Przez kilka lat pracowałem jako post-doc na Wydziale Farmacji na University of California w San Francisco, zajmując się badaniami nad enzymami, które są odpowiedzialne za metabolizm leków. W tym czasie nabyłem doświadczenia w manipulacjach genetycznych, hodowli różnych mikroorganizmów oraz produkcji, oczyszczaniu i modyfikowaniu białek.

W kolejnych latach pracowałem jako Niezależny Badacz (Individual Contributor), a później także jako Lider grup Analitycznych oraz jako Manager Techniczny projektów w wiodących firmach biotechnologicznych w Bay Area. Firmy te zajmowały się wykorzystaniem mikroorganizmów do produkcji biokatalizatorów (enzymów), biosyntezy API oraz innych związków małocząsteczkowych, a także białek z zastosowaniem w przemyśle tekstylnym.

W czasie kariery zawodowej pracowałem nad projektami z różnych sektorów rynku, począwszy od API (substancje czynne leków) i małocząsteczkowych związków chemicznych, poprzez biopaliwa, a skończywszy na środkach dezynfekujących, chemii basenowej, recyclingu polimerów i przemyśle spożywczym.

Robiłem różne szalone projekty, które zakończyły się sukcesem: przebudowywaliśmy sprzęt analityczny, testowaliśmy i wprowadzaliśmy nowe detektory do analiz, co pozwoliło nam skrócić czas analizy z kilku minut do 15 sekund (bezprecedensowe) przy zachowaniu tej samej jakości wyników. Opracowałem z kolegą metodę analizy złożonych mieszanin, co skróciło czas z 2-4 tygodni do 2 godzin (z uzyskaniem dużo lepszej jakości wyników), hodowałem grzyby świecące w ciemności (bioluminescencja)…

Czy porzuciłem „czynne” uprawianie badań? Nie, podjąłem pracę w przemyśle, ponieważ chciałem zobaczyć dzieło mojej pracy wnoszące coś w życie ludzi… Chciałem zobaczyć produkt mojej pracy na półce sklepowej.

Po powrocie do kraju zajmowałem się opracowywaniem nowych produktów, budową, udoskonalaniem oraz przygotowaniem linii produkcyjnej do uruchomienia.

Od marca 2023 r. pracuję w Łukasiewicz – IChP na stanowisku Dyrektora Centrum Farmacji i Biotechnologii.

Najciekawsze realizowane projekty

Podczas pracy w USA miałem sposobność uczestniczyć w wielu interesujących projektach badawczych, które zakończyły się pomyślną komercjalizacją. Między innymi, uczestniczyłem w projekcie sponsorowanym przez Fundację Billa Gatesa, w którym opracowaliśmy i skomercjalizowaliśmy proces biosyntezy artemisininy (leku antymalarycznego) poprzez fermentację cukru przy użyciu genetycznie zmodyfikowanych drożdży. Pomogłem też wdrożyć biopaliwa (uzyskane w procesie fermentacji), które zostały wprowadzone jako paliwo samochodowe na rynek w Brazylii oraz jako paliwo lotnicze, które było wprowadzone przez linie lotnicze Lufthansa i Emiraty. Współpracowałem również z Defense Advanced Research Projects Agency w USA nad opracowaniem nowatorskich metod analitycznych do ciągłego monitorowania produktów fermentacji z zastosowaniem bliskiej podczerwieni.

Pasja

Moją pasją jest woda: nurkowanie, fotografia podwodna, freediving i spearfishing oraz, co z tym się wiąże, podróże do odległych rejonów świata.

Fot. I. L.-W.


 

XIX Warszawskie Seminarium Doktorantów Chemików

Oddział Warszawski Polskiego Towarzystwa Chemicznego oraz Wydział Matematyczno-Przyrodniczy, Szkoła Nauk Ścisłych Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, zapraszają doktorantów wszystkich warszawskich placówek chemicznych do udziału w tegorocznym XIX Warszawskim Seminarium Doktorantów Chemików – ChemSession’23. Po dwuletnim okresie spotkań zdalnych Seminarium w tym roku odbędzie się w formie tradycyjnej 23 czerwca 2023 r. (piątek) na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym. Szkoła Nauk Ścisłych Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego (UKSW), ul. Wóycickiego 1/3 w Warszawie.

Seminarium ChemSession jest już tradycją i będzie organizowane w tym roku po raz dziewiętnasty. Głównym celem jest prezentacja osiągnięć naukowych doktorantów i młodych pracowników nauki z dziedziny chemii oraz nauk pokrewnych, a także integracja warszawskiego środowiska chemicznego. Tradycyjnie spotkania odbywają się co roku w innym warszawskim ośrodku naukowym. Podobnie jak w latach poprzednich w części plenarnej seminarium doktoranci będą mogli wysłuchać wykładów zaproszonych gości na tematy dotyczące aktualnych zagadnień różnych dyscyplin chemii. Zgłoszone prezentacje wyników prac doktorantów będą przedstawiane w formie plakatów. Streszczenia wszystkich prezentacji zostaną zamieszczone w materiałach seminarium. Podczas sesji plakatowej odbędzie się konkurs na najlepsze prace doktorantów.

Łukasiewicz – Instytut Chemii Przemysłowej tradycyjnie już objął patronatem kolejną edycję Seminrium.

Karolina Rolińska z tytułem doktora

Miło nam poinformować, że mgr inż. Karolina Rolińska z Sekcji Biomateriałów Grupy Badawczej Technologii Polimerów 24 kwietnia 2023 r. obroniła rozprawę doktorską pt. „Polimery z pamięcią kształtu do zastosowań biomedycznych – badania zależności pomiędzy strukturą a właściwościami”. Promotorem rozprawy byli prof. dr hab. inż. Paweł Parzuchowski, Wydział Chemiczny Politechniki Warszawskiej oraz dr hab. Andrzej Sikorski, prof. uczelni, Uniwersytet Warszawski, Wydział Chemii.

Świeżo upieczona Pani doktor opowiada o sobie:

W swojej karierze naukowej zajmuję się głównie polimerami do zastosowań biomedycznych. W celu poszerzania wiedzy i umiejętności związanych z prowadzonymi przeze mnie badaniami uczestniczyłam w wymianach studenckich i stażach zagranicznych m. in. w Norwegii, Austrii, Hiszpanii, Portugalii, Niemczech oraz Chinach.

Ponadto według mnie naukowiec powinien posiadać komplementarną wiedzę również z innych dziedzin np. nowatorskiego rozwiązywania problemów. W związku z czym aktywnie uczestniczyłam w projektach związanych z Design Thinking (uczestnicząc w szkoleniach, kursach i wydarzeniach w tym obszarze) zlokalizowanych na Politechnice Łódzkiej, czy Politechnice Warszawskiej oraz w wydarzeniach międzynarodowych, takich jak „Międzynarodowa Akademia Dobrych Praktyk” zorganizowana na Uniwersytecie w Vigo w Hiszpanii, czy „Międzynarodowy tydzień projektowy” organizowany w Holandii.

Wykształcenie

Zainteresowanie nauką przejawiałam od młodych lat, dlatego kiedy aplikowałam do liceum, wybrałam profil biologiczno-chemiczno-fizyczny. Podczas studiów inżynierskich w dziedzinie inżynierii materiałowej wybrałam specjalizację dotyczącą inżynierii materiałów polimerowych, zaś na drugim stopniu – inżynierii polimerowych materiałów kompozytowych. Pozwoliło mi to zapoznać się z zagadnieniami dotyczącymi materiałów polimerowych. Jednak jako szczególnie interesująca gałąź tej dziedziny zawsze uznawałam perspektywę wykorzystania wspomnianych materiałów do celów medycznych. Uważając innowacje w dziedzinie aplikacji medycznych za kluczowe w rozwoju społeczeństwa, rozpoczęłam kolejne studia magisterskie, które pomogły mi połączyć moje zainteresowania i podnieść kompetencje – inżynieria biomedyczna.

W latach 2018-2023 uczestniczyłam realizowałam interdyscyplinarne studia doktoranckie TRI-BIO-CHEM „Od chemii do bioinnowacji dla lepszego życia”. Realizowane były one we współpracy naukowej i dydaktycznej trzech wiodących ośrodków naukowych: Wydziału Chemii Uniwersytetu Warszawskiego, Wydziału Chemicznego Politechniki Warszawskiej i Instytutu Biologii Doświadczalnej PAN im. M. Nenckiego. Realizacji założeń rozprawy doktorskiej dokonywałam głównie na Politechnice Warszawskiej i Uniwersytecie Warszawskim, gdzie realizowałam projekt dotyczący polimerów z pamięcią kształtu do zastosowań biomedycznych.

Najciekawsze realizowane projekty 

W podczas pracy w Łukasiewicz – IChP byłam referentem projektu o temacie: Elastyczne materiały chitozanowe folio- i powłokotwórcze o innowacyjnych właściwościach wytrzymałościowych i higienizujących. Celem prowadzonych badań naukowych było opracowanie nowoczesnych materiałów opakowaniowych, które przedłużą trwałość produktów spożywczych. Opracowana w ramach projektu technologia jest rozwijana i w przyszłości może posłużyć do ograniczenia marnotrawienia żywności oraz zastąpienia tworzyw sztucznych stosowanych w materiałach opakowaniowych, materiałami przyjaznymi środowisku.

Pasja

W wolnym czasie, zwłaszcza podczas wyjazdów zagranicznych; zajmuję się fotografią uliczną. Na co dzień zaś, usiłuję przystosować mojego adoptowanego psa do norm panujących w społeczeństwie 😉

Kilka słów o pracy doktorskiej i jej tematyce 

Zrealizowana rozprawa doktorska pod tytułem „Polimery z pamięcią kształtu do zastosowań biomedycznych – badania zależności pomiędzy strukturą a właściwościami” miała na celu przeprowadzenie prac badawczych, które oprócz celów czysto poznawczych były mocno ukierunkowane na zastosowania praktyczne. Badania syntetyczne zostały wsparte rozważaniami teoretycznymi. Uzyskane wyniki symulacji komputerowych polimerów rzuciły nowe światło na możliwość prowadzenia syntez wieloetapowych wspomaganych symulacjami Monte Carlo. Opracowanie algorytmu dynamicznej cieczy sieciowej umożliwi planowanie syntez poli(węglano-uretano-moczników) o różnych strukturach, w tym układów usieciowanych oraz rozpuszczalnych.  Zastosowane interdyscyplinarne podejście umożliwiło połączenie badań symulacyjnych i eksperymentalnych, a w konsekwencji lepsze zrozumienie zależności pomiędzy strukturą i właściwościami powstałych układów makromolekularnych, a w konsekwencji zapewniło zwiększenie potencjalnego spektrum zastosowań tych materiałów. Ponadto na podstawie rozpuszczalnych struktur polimerów otrzymano i scharakteryzowano włókniny elektroprzędzone. Podczas stażu na Chińskim Uniwersytecie w Hong Kongu potwierdziłam biozgodność otrzymanych włóknin, które mogą znaleźć zastosowanie w inżynierii tkankowej.

Całościowy dorobek naukowy mojej osoby składa się z 7 publikacji w renomowanych międzynarodowych czasopismach, z listy filadelfijskiej o wysokim czynniku wpływu (IF = 28,837). Na dorobek naukowy składają się również wystąpienia na konferencjach naukowych: 2 wykłady i 3 plakaty na konferencjach międzynarodowych oraz 10 plakatów na konferencjach krajowych.

Gratulujemy!


 

 

 

Certificate of Suitability (CEP) dla Tacalcitolu. Jesteśmy pierwsi na świecie!

Łukasiewicz – Instytut Chemii Przemysłowej, jako pierwszy na świecie producent substancji czynnej (API) Tacalcitol, otrzymał Certificate of Suitability (CEP), potwierdzający najwyższą jakość produktu!

Certificate of Suitability (CEP) to certyfikat wydawany przez European Directorate for the Quality of Medicines (EDQM), który potwierdza zgodność substancji czynnej (API) z wymaganiami odpowiedniej monografii Farmakopei Europejskiej, a tym samym dyrektywy UE dotyczącej leków. Jest to poświadczenie bardzo wysokich europejskich standardów wytwarzania, kontroli i dokumentacji w zakresie produkcji farmaceutycznej. Otrzymanie CEP-u dla substancji czynnej poprzedzone jest długotrwałym procesem uwierzytelnienia. Łukasiewicz – IChP jest jak na razie jedynym na świecie wytwórcą, który otrzymał ten certyfikat dla API Tacalcitol, stosowanego w produktach leczniczych, wskazanych w leczeniu schorzeń dermatologicznych.

Zespoły Działu Minisyntez oraz Sekcji Kontroli Jakości, które pracowały na sukces: mgr inż. Agnieszka Zaniewska (kierownik Działu Minisyntez), mgr inż. Anna Ostaszewska, Katarzyna Kolasa, dr Michał Chodyński, mgr Agnieszka Zielińska (kierownik Sekcji Kontroli Jakości), dr Ewelina Buczak, mgr Łukasz Pikulski, mgr Oktawia Cacko, inż. Michał Milewski

– Uzyskanie certyfikatu CEP dla Tacalcitolu wymagało od naszego zespołu bardzo dużo wysiłku i zaangażowania – mówi Wojciech Maszewski, dyrektor Departamentu Produktów Farmaceutycznych w Łukasiewicz – IChP i dodaje: – Ta synteza jest niezmiernie skomplikowana i czasochłonna, a podobnie jak inne syntezy API, musimy ją wykonywać w restrykcyjnym reżimie wymagań GMP. Dodatkowo całą analitykę i dokumentację produktu należało zweryfikować w europejskiej agencji EDQM, co było trudne i często spędzało nam sen z powiek, ale ostatecznie udało się! Jesteśmy z tego bardzo dumni. Dzięki temu, po pierwsze, potwierdziliśmy jakość naszej pracy w najwyższych europejskich standardach, a po drugie, nasi klienci – wytwórcy leków produkowanych na bazie naszego Tacalcitolu – mają ogromnie uproszczoną ścieżkę rejestracji, co oszczędza im czas i znacząco ogranicza ponoszone koszty.

Łukasiewicz – IChP produkuje aktywne substancje farmaceutyczne (API) z kilku obszarów terapeutycznych: onkologii (imatinib, sunitynib, anastrozol), metabolitów witaminy D (alfacalcidol, tacalcitol i inne), kardiologii (karwedilol, clopidogrel), oftalmiki (latanoprost, brynzolamid), przeciwpsychotycznych (olanzapina) w oryginalnej formie polimorficznej oraz wielu innych API, dla których posiada gotowe do wdrożenia technologie.

CEP Tacalcitol

oprac. I.L.-W.


 

Praktyczny wymiar nauki: InnoDay w Łukasiewicz – IChP

Tegoroczny majowy InnoDay w Łukasiewicz – IChP można uznać za wyjątkowo udany. A to za sprawą spotkania dwóch niezwykle doświadczonych podmiotów chemii przemysłowej: PCC Rokita SA oraz Łukasiewicz – IChP. Podczas wizyty nasi badacze mieli możliwość zaprezentowania przedstawicielom Rokity SA nasze najnowsze rozwiązania technologiczne, analityczne czy wdrożeniowe, mogące w przyszłości skutkować jeszcze bardziej owocną współpracą obu podmiotów.

od lewej: dr Igor Korczagin, dyrektor R&D PCC Rokita oraz dr inż. Paweł Bielski, dyrektor Łukasiewicz – IChP

Spotkanie, w którym uczestniczyli praktycy biznesu z jednej strony, oraz badawcze i naukowcy z drugiej – udowodniło, że jeśli obie strony posługują się tym samym, konstruktywnym językiem, hasło Łukasiewicza „Nauka dla biznesu” przestaje być gołosłowne.

Branżowym inwestorem PCC Rokita SA jest niemiecka firma PCC SE, która działa na międzynarodowych rynkach surowców chemicznych, transportu, energii, węgla, koksu, paliw, tworzyw sztucznych i metalurgii. PCC SE zatrudnia ponad 3,3 tys. pracowników, skupia w swoich strukturach 74 spółki działające w 39 lokalizacjach umieszczonych w 17 krajach świata.

Podstawowym obszarem działalności Spółki jest projektowanie, produkcja i sprzedaż produktów chemicznych znajdujących szerokie zastosowanie w branżach takich jak: tworzywa sztuczne, budownictwo, tekstylia, farby i lakiery.

oprac. i fot. I. L.-W.